Hỏi đáp với SafeFire
Những hành vi nào sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy?
Trả lời:
Theo Nghị quyết số 02/2024/NQ-HĐTP ngày 24/5/2024 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, những Nhóm hành vi bị truy cứu trách nhiệm hình sự trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy bao gồm:
Hành vi vi phạm quy định về phòng cháy và chữa cháy trong đầu tư, xây dựng
Việc đưa hạng mục công trình, công trình hoặc phương tiện giao thông cơ giới vào sử dụng và hoạt động mà chưa có giấy chứng nhận hoặc văn bản thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy và chữa cháy là hành vi vi phạm quy định pháp luật.
Tương tự, việc đưa các hạng mục này vào hoạt động mà chưa có văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu về phòng cháy và chữa cháy cũng được coi là hành vi bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Người bị xử lý: Chủ đầu tư và chủ cơ sở.
Xử lý về: Tội vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy (Điều 313 Bộ luật Hình sự)
Hình phạt: Có thể bị phạt tù lên đến 01 năm.
Hành vi vi phạm quy định trong sản xuất, tàng trữ, vận chuyển mua bán hàng hóa nguy hiểm về cháy, nổ
Các hành vi vi phạm quy định liên quan đến an toàn phòng cháy và chữa cháy bao gồm:
- Mang hàng hóa, chất dễ cháy nổ vào nơi tập trung đông người một cách trái phép.
- San, chiết, nạp các chất và hàng hóa nguy hiểm về cháy nổ không đúng địa điểm quy định hoặc sử dụng thiết bị chứa không phù hợp với loại chất, hàng hóa nguy hiểm đó.
- Vận chuyển hàng hóa nguy hiểm về cháy nổ mà không có giấy phép vận chuyển hợp lệ.
- Tàng trữ trái phép các chất và hàng hóa nguy hiểm về cháy nổ.
- Sử dụng trái phép các chất và hàng hóa nguy hiểm về cháy nổ.
Người bị xử lý: Cá nhân vi phạm.
Xử lý về: Tội vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy (Điều 313 Bộ luật Hình sự)
Hình phạt: Có thể bị phạt tù lên đến 01 năm.
Hành vi vi phạm quy định về phòng cháy và chữa cháy liên quan đến quản lý và sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt, dụng cụ sinh lửa, sinh nhiệt, cũng như các thiết bị điện tử.
Các hành vi vi phạm quy định về phòng cháy và chữa cháy bao gồm:
- Sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt, thiết bị sinh lửa, sinh nhiệt hoặc các thiết bị điện, điện tử tại những nơi có quy định cấm.
- Lắp đặt và sử dụng hệ thống thiết bị điện; sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt mà không đảm bảo an toàn về phòng cháy và chữa cháy.
- Hàn, cắt kim loại mà không thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn phòng cháy và chữa cháy theo quy định của pháp luật.
Người bị xử lý: Cá nhân vi phạm.
Xử lý về: Tội vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy (Điều 313 Bộ luật Hình sự)
Hình phạt: Có thể bị phạt tù lên đến 01 năm.
Hành vi vi phạm quy định về thoát nạn trong phòng cháy và chữa cháy
Các hành vi vi phạm quy định về thoát nạn bao gồm:
- Cửa thoát nạn, lối thoát nạn, cầu thang thoát nạn, và đường thoát nạn không đạt đủ kích thước, số lượng theo quy định của pháp luật.
- Khóa, chèn, hoặc chặn cửa thoát nạn.
- Làm mất tác dụng của lối, đường thoát nạn.
Đây cũng là các hành vi bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Bộ luật Hình sự ở Việt Nam.
Người bị xử lý: Cá nhân vi phạm.
Xử lý về: Tội vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy (Điều 313 Bộ luật Hình sự)
Hình phạt: Có thể bị phạt tù lên đến 01 năm.
Hành vi vi phạm quy định về công tác chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ
Các hành vi vi phạm quy định về công tác chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ bao gồm:
- Không bố trí và duy trì đường giao thông, bãi đỗ, cũng như lối tiếp cận cho lực lượng và phương tiện chữa cháy cơ giới hoạt động theo quy định.
- Cản trở hoạt động của lực lượng và phương tiện chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ.
Người bị xử lý: Cá nhân vi phạm.
Xử lý về: Tội vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy (Điều 313 Bộ luật Hình sự)
Hình phạt: Có thể bị phạt tù lên đến 01 năm.
Vi phạm quy định về khoảng cách an toàn trong phòng cháy, chữa cháy và ngăn cháy
Các hành vi vi phạm quy định về an toàn phòng cháy và chữa cháy bao gồm:
- Không dọn sạch các chất dễ cháy nằm trong hành lang an toàn của tuyến ống dẫn dầu mỏ, khí đốt và sản phẩm dầu mỏ.
- Xây dựng nhà và công trình không đảm bảo khoảng cách an toàn phòng cháy và chữa cháy theo quy định của pháp luật.
- Không thực hiện việc làm tường ngăn cháy, vách ngăn cháy, cửa ngăn cháy và các giải pháp ngăn cháy theo quy định của pháp luật.
Người bị xử lý: Cá nhân vi phạm.
Xử lý về: Tội vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy (Điều 313 Bộ luật Hình sự)
Hình phạt: Có thể bị phạt tù lên đến 01 năm.
Vi phạm quy định về quản lý và sử dụng phương tiện, thiết bị PCCC
Các hành vi vi phạm quy định về quản lý và sử dụng phương tiện, thiết bị phòng cháy và chữa cháy bao gồm:
- Không trang bị và lắp đặt hệ thống báo cháy, chữa cháy theo quy định của pháp luật.
- Không trang bị phương tiện chữa cháy cơ giới theo quy định của pháp luật.
- Làm mất, hỏng hoặc làm mất tác dụng của phương tiện chữa cháy cơ giới, hệ thống báo cháy và chữa cháy.
- Chiếm đoạt, hủy hoại, làm hư hỏng, tự ý thay đổi, di chuyển, hoặc che khuất phương tiện, thiết bị phòng cháy và chữa cháy, biển báo và biển chỉ dẫn.
Người bị xử lý: Cá nhân vi phạm
Xử lý về: Tội vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy (Điều 313 Bộ luật Hình sự)
Hình phạt: Có thể bị phạt tù lên đến 01 năm.
Vi phạm quy định về việc thành lập, tổ chức quản lý đội PCCC cơ sở, đội PCCC chuyên ngành
Các hành vi vi phạm quy định về lực lượng phòng cháy và chữa cháy bao gồm:
- Không thành lập lực lượng phòng cháy và chữa cháy cơ sở, chuyên ngành theo quy định của pháp luật.
- Không đảm bảo số lượng người trực và phân công tổ chức trực tại cơ sở hoặc tại các vị trí yêu cầu có người thường trực theo quy định của pháp luật.
Người bị xử lý: Cá nhân vi phạm.
Xử lý về: Tội vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy (Điều 313 Bộ luật Hình sự)
Hình phạt: Có thể bị phạt tù lên đến 01 năm.
Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy dẫn đến việc xảy ra cháy và gây thiệt hại cho người khác về tài sản hoặc tính mạng
Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy gây thiệt hại cho người khác:
- a) Gây chết người;
b) Gây thương tích hoặc tổn hại sức khỏe cho 01 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên;
c) Gây thương tích hoặc tổn hại sức khỏe cho 02 người trở lên, với tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% đến 121%;
d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
Hình phạt: Có thể bị phạt tù cao nhất đến 05 năm.
Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy gây thiệt hại cho người khác:
a) Gây chết 02 người;
b) Gây thương tích hoặc tổn hại sức khỏe cho 02 người trở lên, với tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 122% đến 200%;
c) Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.
Hình phạt: Có thể bị phạt tù cao nhất đến 08 năm.
Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy gây thiệt hại cho người khác:
a) Gây chết 03 người trở lên;
b) Gây thương tích hoặc tổn hại sức khỏe cho 03 người trở lên, với tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 201% trở lên;
c) Gây thiệt hại về tài sản từ 1.500.000.000 đồng trở lên.
Hình phạt: Có thể bị phạt tù cao nhất đến 12 năm.
Nguồn: Cục Cảnh sát PCCC và CNCH